- Ukazał się w 1899 roku na łamach krakowskiego tygodnika ” Życie”.
- Autorem był Stanisław Przybyszewski, najgłośniejsza i najbardziej kontrowersyjna postać okresu Młodej Polski.
- Artykuł to rodzaj manifestu i młodopolskiego rozumienia sztuki i roli artysty w społeczeństwie.
- Stanowił również zdecydowane i stanowcze przeciwstawienie się pozytywizmowi (np. pracy u podstaw).
- Stanowił także wskazanie nowych dróg rozwoju poezji.
- Postawę Przybyszewskiego określano mianem modernistycznego estetyzmu, który wyrażał się w haśle „sztuka dla sztuki”.
- Przybyszewski gardził sztuką demokratyczną „sztuką dla ludu”.
- Przeciwstawiał jej sztukę elitarną, tworzoną dla wybranych, wielkich, a nie zwykłych zjadaczy chleba.
- Tytuł artykułu „confiteor” oznacza po łacinie „wyznaję” (początkowe słowo jednej z modlitw odmawianej przez księdza odprawiającego mszę).
- Taki tytuł sugerował wyznaniowy charakter manifestu.
- Chodziło prawdopodobnie o „wyznanie wiary literackiej”.
- Wg Przybyszewskiego „sztuka jest celem samym w sobie”.
- Wyraźnie widać tu hasło uwolnienia sztuki spod jakichkolwiek idei, założeń politycznych czy społecznych.
- Jeśli bowiem sztuka komuś lub czemuś ma służyć to staje się co najwyżej „biblią ubogich” przeznaczoną dla ludzi, którzy nie potrafią samodzielnie myśleć.
- Sztuka powinna być uniwersalna, a nie moralizująca, bawiąca czy pouczająca.
- Ponadto powinna być ponadnarodowa i być „odbiciem absolutu duszy”.
- Artysta powinien zaś być kapłanem sztuki, wyzbyć się chęci przewodzenia czy służenia społeczeństwu, idei lub celom narodowym.
- Artysta to wolny, czysty, niezależny byt stojący ponad wszystkim, tj. życiem, światem czy przeciętnymi ludźmi.
- Skoro sztuka jest odbiciem duszy to zdążając w kierunku metafizyki powinna poznawać tajniki „nagiej duszy ludzkiej”.