Życie młodego człowieka we współczesnym, szybko ewaluującym świecie również podlega dynamicznym zmianom. Zauważa się, że dzieci czy młodzież nie zawsze dają sobie radę z tym, co niosą przemiany cywilizacyjne, które generują różnego rodzaju kryzysy w jego życiu. Nowe lub zmieniające się zjawiska społeczne i kulturowe prowokują do istotnych pytań, które nurtują nie tylko rodziców, lecz także nauczycieli praktyków, socjologów, psychologów, moralistów, profesjonalnych wychowawców i działaczy politycznych[1].
Takim przemianom podlega także czas wolny, choć trzeba pamiętać, że pojęcie znane już było ludziom pierwotnym. Wypoczynek po pracy, nauce – podstawowy element wolnego czasu – funkcjonuje w słowniku ludzi od zarania dziejów, a jednak jest pojęciem nadal dość trudnym do zdefiniowania. Czas wolny – zgodnie z definicją francuskiego socjologa J. Dumazediera to „wszelkie zajęcia, jakim może oddawać się jednostka z własnej ochoty, bądź dla rozrywki, bądź dla rozwijania swych wiadomości lub dla bezinteresownego kształcenia się, dobrowolnego udziału w życiu społecznym, poza obowiązkami zawodowymi, rodzinnymi i społecznymi. Za czas wolny ucznia należy uważać taki czas, który pozostaje mu po wypełnieniu szkolnych i domowych obowiązków, w którym może on wykonywać różnorodne czynności według swego upodobania, zgodnie ze swoimi potrzebami psychospołecznymi[2].
Warto także przypomnieć, że czas wolny to też największy obszar nudy, nierobienia, podłoże i źródło wielu zagrożeń społecznych, takich jak alkoholizm, narkomania, prostytucja, złodziejstwo, przemoc fizyczna i moralna, deprywacja o różnym charakterze”[3].
Sposób organizacji czasu wolnego jest tak ważny w okresie dzieciństwa, ponieważ ma odzwierciedlenie w decyzjach podejmowanych na późniejszych etapach życia człowieka[4].
[1] M. J. Szymański, Młodzież wobec wartości, Wyd. IBE, Warszawa 2000, s. 11.
[2] T. Raczkowska-Beksińska, By skorupka za młodu nie nasiąkła, „Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna” 1994, nr 5, s. 17.
[3] D. Jankowski, Szkoła- środowisko- współdziałanie, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2001, s. 59.
[4] A. Łukawska, Nauka i czas wolny uczniów szkół podstawowych i średnich, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Pedagogiczne”, ZESZYT 13, Kraków 1991, s. 167.