Opowiadanie, będące rodzajem prowincjonalnej anegdoty to dowód psychicznej degradacji, cena jaką płaci inteligencja za uległość i podporządkowanie się systemowi kontroli umysłów.
- Opowiadanie utrzymane w formie gawędy.
- Podczas wieczornej przerwy polowaniu gawędzą ze sobą dwaj myśliwi, weterynarz Iwan Iwanycz i nauczyciel gimnazjum Burkin.
- Burkin opowiada historię życia i śmierci tytułowego „człowieka w futerale”.
- Chodzi o Bielikowa, nauczyciela greki, który zawsze dokładnie „pod szyję” pozapinany i okutany szalem paradował po miasteczku.
- Towarzyszyła mu bez przerwy obawa, by to się źle nie skończyło.
- Bielikow to symbol hiperlojalności.
- Człowiek, który przestrzega wszelkich zakazów i taką postawą terroryzuje całe otoczenie.
- Pewnego dnia ten stary kawaler postanawia ( z pewnymi oporami) ożenić się z siostrą kolegi nauczyciela.
- Decyzja ta ożywia monotonne życie miasteczka.
- Niestety do oświadczyn nie dochodzi.
- Przyczyna wszystkim wydaje się błaha, tylko nie przyszłemu małżonkowi.
- Zauważa on swą narzeczoną na rowerze, a to według niego jest sprzeczne z dobrymi obyczajami.
- Ośmieszony anonimową fraszką i wyrzucony za drzwi przez brata wybranki odgradza się od wszystkich.
- Zapada na zdrowiu i w samotności umiera.