Danusia i Jagienka niewiele miały wspólnych cech. Różniły się pod względem wyglądu, charakteru i temperamentu. Łączyło je gorące uczucie, jakie obie żywiły wobec Zbyszka z Bogdańca.
Danusia była córką Juranda ze Spychowa, a przebywała jako dwórka przy boku księżnej Anny Danuty. Jej drobna i smukła postać, pełna wdzięku buzia i długie, jasne włosy powodowały, że wyglądała na nie więcej niż dwanaście lat. Sprawiała wrażenie bardzo delikatnej. Oto jak ją przedstawia Sienkiewicz: „Na głowie miała wianeczek, włosy puszczone po ramionach […] Stojąc na ławce, wydawała się małym dzieckiem, ale zarazem przecudnym jakby jakowaś figurka z kościoła albo z jasełeczek”.
W przeciwieństwie do Danusi, Jagienka była już kobietą, nie podlotkiem. Zachwycała swoją urodą, zgrabną figurą, kolorem ust i oczu. Jej ojcem był Zych ze Zgorzelic. Jagienka pełniła w rodzimej posiadłości rolę gospodyni, do czego zmusiła ją wczesna śmierć matki.
Od Jagienki wyraźnie biła radość życia. Często roześmiana, pogodna, ze spokojem przyjmowała przeciwności losu. Potrafiła wytrwale dążyć do obranego przez siebie celu. Nie przerażały jej też męskie zajęcia, takie jak choćby polowanie na grubą zwierzynę. Pewnego razu uratowała nawet życie Zbyszkowi, który zasadził się na niedźwiedzia.
Dużo spokojniejszy duch tkwił w Danusi. Była raczej nieśmiała, marzycielska, często zanurzała się we wspomnieniach. Bez wyraźnej zachęty ze strony innych ludzi rzadko sama podejmowała jakieś działania. Dla przykładu, to księżna Anna podpowiedziała Danusi, by ta zarzuciła Zbyszkowi chustę na głowę, ratując go w ten sposób od kary śmierci za obrazę posła krzyżackiego.
Danusia nie starała się ukrywać swoich emocji – żal i smutek okazywała łzami, łatwo można było również wyczytać na jej twarzy radość lub zaciekawienie. Dużo bardziej opanowana była pod tym względem Jagienka, która niezwykle rzadko pozwalała sobie na łzy. Starała się także nie okazywać, jak wielki ból sprawiało jej to, że Zbyszko kochał Danusię.
Cechy charakteru Danusi stały się szczególnie widoczne, gdy została w zdradziecki sposób pojmana przez Krzyżaków. Nie próbowała walczyć, poddając się biernie losowi. Okazało się też, jak kruchą była istotą – w niewoli ciężko zachorowała i zmarła.
Danusia, choć poślubiona Zbyszkowi, była w rzeczywistości jeszcze dziewczynką, która dopiero w przyszłości miała stać się kobietą. W związku z tym jej charakter nie był jeszcze w pełni ukształtowany. Zachwycała jednak wdziękiem, nawet do tego stopnia, że już przy pierwszym spotkaniu Zbyszko ślubował rzucić jej do stóp kilka krzyżackich pawich czubów.
Jagienkę poznajemy jako postać dojrzałą i w pełni już ukształtowaną. Budzi uznanie dla siły swojego charakteru, pociąga nieprzeciętną urodą, stanowi wzór zaradności. Po śmierci Danusi stanie się wybranką serca Zbyszka, tworząc z nim szczęśliwą rodzinę.
[ML]