Utwór „Do Matki Polki” to pełna goryczy apostrofa, w której poeta porównuje osobę matki do ojczyzny. Synem jest ogół obywateli, którzy nie dostrzegają złej przeszłości wiążącej się z rozbiorem państwa. Podmiot liryczny jest świadomy, że zapomniano o niepodległym państwie i jego ogromnej wartości. Uczucia do matki (osobiste) porównane są do uczuć, jakie powinno żywić się do ojczyzny. Zaborca jest ukryty tutaj pod postacią potwora przekształcającego ludzi, charaktery i ich kulturę. Autor podkreśla, że naród polski to wiara w religię i tradycję (dziecko bawiące się krzyżem). Dowiadujemy się, że matki powinny przygotowywać swoje dzieci do życia w niewoli, do działania w konspiracji. Muszą być świadome, że same nie pokonają potężnego wroga. Utwór pełen jest żalu do społeczeństwa, że nie potrafi przygotować dobrego powstania zbrojnego i wybawić się z niewoli.
[ET]