Franciszkanizm w literaturze

  • Franciszkanizm to nurt XIX i XX wieku.
  • Wiążę się z postawą franciszkańską, wykorzystując topikę opartą na motywach biografii, twórczości i ikonografii św. Franciszka z Asyżu.
  • Kreśli  portret człowieka ubogiego i świętego, głoszącego miłość, pokorę i przebaczenie.
  • Pokazuje życie, które można szczęśliwie prowadzić, mimo odrzucenia bogactwa, wygody, dostatku.
  • Szczęściem może bowiem być poświęcenie się innym.
  • Poglądy świętego były niejako zaprzeczeniem średniowiecznej ascezy.
  • Od 1979 roku św. Franciszek jest patronem ekologów, namaszczenia dokonał papież Jan Paweł II.

W Polsce przedstawicielami franciszkanizmu byli

  • Edward Porębowicz (1862-1937), polski romanista, poeta, tłumacz, badacz literacki, autor „Świętego Franciszka z Asyżu” (1899).
  • Leopold Staff (1878-1957), polski poeta, tłumacz i eseista, twórca przekładu „Kwiatków św. Franciszka” (1892).
  • Stanisław Wyspiański (1869-1907), dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt, projektant mebli, twórca witraży wyobrażających św. Franciszka w płomieniach ekstazy.
  • Stanisław Witkiewicz (1885-11939), pisarz, malarz, filozof, dramaturg i fotografik, twórca przekładów „Kwiatków św. Franciszka” na gwarę góralską (1907).
  • Jan Kasprowicz (1860- 1926), poeta, dramaturg, krytyk literacki i tłumacz, „Księga ubogich” (1926).
  • Tadeusz Miciński (1873-1918), pisarz i poeta polski okresu Młodej Polski, „Stygmaty św. Franciszka” .

Motywy franciszkańskie znaleźć można także w dziełach:

  • Józefa Wittlina (1896-1976),  poety, prozaika, tłumacza żydowskiego pochodzenia.
  • Bolesława Leśmiana (1877-1937), poety i prozaika żydowskiego pochodzenia, czołowego przedstawiciel literatury dwudziestolecia międzywojennego, krytyka literackiego.
  • Kazimiery Iłłakowiczówny (1892-1983), poetki, prozaiczki, dramaturga,  tłumaczki.
  • Jerzego Lieberta (1904-1931),  poety okresu międzywojennego, tematyka religijna i dnia codziennego.
  • Wacława Berenta (1878-1940), powieściopisarza i tłumacza okresu modernizmu, głównego przedstawiciela realizmu w literaturze Młodej Polski.
  • Beaty Obertyńskiej (1898-1980),  poetki i pisarki.
  • Romana Brandstaettera (1906-1987), pisarza, poety, dramaturga i tłumacza.
  • Edwarda Stachury (1937-1979), poety,  prozaika, pieśniarza i tłumacza.
  • Jana Twardowskiego (1915-2006), księdza rzymskokatolickiego, poeta, przedstawiciela współczesnej liryki religijnej.
  • Karola Wojtyły (Jana Pawła II) (1920-2005), duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy krakowski, arcybiskup metropolita krakowski, kardynał,papież, poeta, dramaturg.