Piękny, rzewny, utwór anonimowy. Uważany jest za jedną z najstarszych pieśni patriotycznych. Jego historia powstania to lata odległe, kiedy to rycerstwo polskie powracało do domów po przegranej bitwie pod Warną w 1444 roku. Istnieje kilka odwołań w polskich badaniach i literaturze, m. in. u Mickiewicza, w „Panu Tadeuszu”. Przez lata zmieniały się słowa tej pieśni, dlatego spotkać można kilka jej wersji, ma co wpływ miały powstania zbrojne i dwie wojny światowe.
https://www.google.pl/search?q=idzie+%C5%BCo%C5%82nierz+borem+lasem+tekst&tbm=isch&source=hp&sa=X&ved=2ahUKEwiqr9GZ_ovkAhWLuIsKHTvqBTIQsAR6BAgIEAE&biw=1396&bih=657#imgrc=qfO3B-CLTEizNM:
Idzie żołnierz borem, lasem, borem, lasem,
Przymierając z głodu czasem, z głodu czasem.
Trza żołnierza poratować, poratować.
Chleba, soli nie żałować, nie żałować.
Suknia na nim nie blatuje, nie blatuje.
Wiatr dziurami przelatuje, przelatuje.
Chociaż żołnierz obszarpany, obszarpany,
przecie pójdzie między pany, między pany.
Wtenczas żołnierza szanują, uszanują,
Kiedy trwogę na się czują, na się czują.
Zapłaćże mu, Jezu, z nieba, Jezu z nieba,
Boć go pilna jest potrzeba, jest potrzeba.
Jadą, jadą, wywijają, wywijają.
Na wojenkę wysyłają, wysyłają.
I ja bym też z wami jechał, z wami jechał,
Gdyby mi kto konia siodłał, konia siodłał.
Starsza siostra usłyszała, usłyszała,
Konika mu osiodłała, osiodłała.
A ta średnia miecz podaje, miecz podaje,
A ta młodsza krzyczy, łaje, krzyczy, łaje:
Wy nie płaczcie siostry, brata, siostry brata,
Wróci on wam za trzy lata, za trzy lata.
Minął roczek i półtora i półtora.
Huzarowie jadą z pola, jadą z pola.
Witajcie wy, huzarowie, huzarowie,
Daleko tam brat na wojnie? Brat na wojnie?
My z wojenki też jedziemy, też jedziemy,
Twego brata nie wieziemy, nie wieziemy.
Leży on tam na Wołyniu, na Wołyniu,
Trzyma głowę na kamieniu, na kamieniu.
Konik jego koło niego, koło niego,
Grzebie nogą, żałuje go, żałuje go.
Już wygrzebał po kolana, po kolana,
Chce pochować swego pana, swego pana.