- Z pojęciem kultury języka kojarzy się troska o poprawność form wysłowienia.
- Powinniśmy więc mówić poprawnie, co oznacza – zgodnie z duchem języka, zgodnie z pewnymi prawami.
- Istnieją bowiem także i w tej dziedzinie reguły, których podstawę stanowi powszechny zwyczaj językowy, czyli uzus.
- Podstawę aktu komunikacji językowej stanowi konkretna wypowiedź, będąca zjawiskiem indywidualnym, wyrazem nawyków i upodobań słownych właściwych nadawcy.
- Słuchacz lub czytelnik rozszyfrowuje najczęściej bezbłędnie jej treść, decyduje o tym wspólna nadawcy i odbiorcy wiedza o podstawowych jednostkach języka i zasadach ich łączenia, czyli znajomość tego samego sytemu językowego.
- Nadawca tworzy swą wypowiedź zgodnie z pewnymi schematami, wzorami, składającymi się na system języka.
- Z kolei odbiorca, mając w pamięci odpowiedni schemat, bezbłędnie potrafi zinterpretować napotkaną w wypowiedzi nazwę czy konstrukcję.
- Znajomość schematów pozwala na porozumiewanie się w danym języku, choć niekiedy nie jest to zgodne z obowiązującą normą.
- Norma jest jednocześni węższa i szersza od systemu, węższa, bo nie wszystkie struktury w systemie utrwalone zostają w normie, szersza – bo zawiera też elementy, które nie mają wzoru w systemie, czyli wyjątki.
- Między systemem a normą istnieje wzajemna zależność, norma reaguje na zmiany systemu, choć przez lata może zachowywać wyjątki.