Jurand ze Spychowa – bohater drugoplanowy Krzyżaków H. Sienkiewicza, wierny poddany księcia Janusza Mazowieckiego, wzorowy chrześcijanin, ojciec Danuśki, postrach krzyżackich zakonników ze względu na ogromną posturę, przysłonięte opaską jedno oko, co podkreślało jeszcze groźny wygląd , a także nadludzką siłę i waleczność. Wdowiec z winy Krzyżaków, którzy zamordowali mu żonę, obiecał zemstę i czynił ją na każdym kroku, zabijając knechtów, wielu z nic więził także w Spychowie. Walkę z Krzyżakami prowadził zgodnie z kodeksem rycerskim, pokonując wroga zawsze w otwartej walce.
Ogromną miłością darzył jedyną córkę – Danuśkę, którą oddał na wychowanie księżnej Annie Danucie. Kiedy Krzyżacy porwali Danuśkę pojechał po nią do Szczytna, wcześniej zaś wypuścił wszystkich krzyżackich jeńców. Nie odzyskał jej, został jedynie okaleczony, ucięto mu język i wypalono jedyne oko, czyniąc z potężnego rycerza kalekę. Wypuszczony przez Krzyżaków został rozpoznany przez grupę rycerzy, w tym Maćka z Bogdańca, Hlavę i Jagienkę.Doczekał powrotu do Spychowa Danuśki, niestety zmarłej w drodze do domu. Przebaczył swojemu katowi- Zygfrydowi, pogodził się też ze śmiercią Danuśki, zaś Spychów przepisał Zbyszkowi.
W Krzyżakach to postać wyjątkowa, która budzi podziw, choć jest także pełna tragizmu.