- Każdy akt dramatu podejmuje inną problematykę.
- W scenie Przygotowania:
- diabły i czarownice stwarzają postaci przywódców narodu polskiego,
- są tam dowodzący powstaniem listopadowym.
- W Prologu:
- poeta zestawia różne koncepcje roli poety i poezji,
- w opozycji do Mickiewicza przedstawia własną wizję, wg której poezja powinna być skarbnicą gromadzącą narodowe idee i wartości, gotowe do wykorzystania w walce o niepodległość.
- W akcie I czytelnik poznaje nieszczęśliwie zakochanego piętnastolatka- Kordiana:
- młodzieńcza miłość doprowadziła go do próby samobójczej.
- W akcie II bohater podczas wędrówki w poszukiwaniu celu i wartości w życiu, doznaje kolejnych rozczarowań:
- monolog na szczycie Mont Blanc, kończący ten akt, świadczy o metamorfozie bohatera,
- wyznacza on sobie cel, jakim jest poświecenie dla ojczyzny.
- Akt III rozgrywa się w Warszawie;
- jest to podczas koronacji cara Mikołaj I na króla Polski,
- Kordian (podchorąży) planuje dokonać zamachu,
- plan jednak nie udaje się i kończy skazaniem bohatera na śmierć.
- Utwór ukazuje :
- dojrzewanie Kordiana,
- jego rozdarcie między problemami narodowymi a dylematami egzystencjalnymi,
- przeistoczenie z nieszczęśliwie zakochanego młodzieńca w działacza politycznego walczącego o wolność narodu.
- Słowacki zawarł w dramacie:
- ocenę powstania listopadowego,
- skrytykował zuchwalczość,
- negatywnie ocenił brak jednomyślności przywódców powstania.