„Księga henrykowska”

  • „Liber fundationis claustri Sanctae Mariae Virginis in Heinrichow” – łacińska kronika cysterskiego klasztoru w Henrykowie na Śląsku.
  • W niej znalazło się pierwsze zdanie zapisane w języku polskim (ok. 1270 roku).
  • Składa się z 2 części, pierwsza obejmuje dzieje klasztoru do 1259 roku, druga do 1310.
  • Księga zawiera również dodatek, będący najstarszym spisem biskupów wrocławskich.
  • Autorem pierwszej części jest opat Piotr, prawdopodobnie syn niemieckich kolonistów, miłośnik ludu śląskiego i mowy polskiej.
  • Kronika zawiera najstarsze polskie zdanie”Daj, że ja pobruczę (zmielę żarnami), a ty poczywaj (odpoczywaj)”.
  • W „Kronice” jest też wiele nazw osobowych i miejscowych.
  • Jest także cennym źródłem innych wiadomości nazewniczych, a także ekonomicznych, prawnych i historycznych.
  • Wydane drukiem w 1854 roku w Berlinie.