„Litania do świętego Antoniego” Romana Brandstaettera

  • Wiersz jest przykładem liryki refleksyjnej (liryki zwrotu do adresata).
  • Składa się z części, które trudno nazwać zwrotkami.
  • Mają różną liczbę wersów, nie ma rymów, pewne granice tworzą znaki interpunkcyjne.
  • Tematem wiersza jest świat wartości.
  • Podmiot liryczny, którym jest współczesny człowiek,  dokonuje opisu złej kondycji współczesnych ludzi.
  • Jest także litanijna „wyliczanka” możliwych dróg pozwalających na odnalezienie siebie i sensu życia.
  • Litania skierowana jest do świętego, Antoniego z Padwy, patrona rzeczy zagubionych.
  • Wiersz ma podniosły, uroczysty „kościelny” nastrój.
  • Występuje: apostrofa (np. „Święty Antoni”), epitety (np. „zagracone szuflady”),
  • pytania retoryczne (np. „Gdzie?”, „Jak?”).

Świat jest wozem z sianem,
Jak na tryptyku Hieronima Boscha,
Święty Antoni.

Zgubiliśmy sens życia,
Wiarę,
Nadzieję,
Miarę wszelkich wartości
I samych siebie.
Jak mamy siebie odnaleźć, Święty Antoni?

Jak?

Gdzie?

Szukamy się w złocie,
W brylantach,
W książeczkach oszczędnościowych,
Na giełdach przypominających domy obłąkanych,
W sejfach bankowych,
W zagraconych szufladach,
W pełnych spiżarniach,
W ciemnych piwnicach naszych pożądań,
W narkotykach,
W wódce,
W porywaniu ludzi,
W mordowaniu ludzi,
W biurokracji,
W przybijaniu bezwartościowych pieczątek,
W upajaniu się władzą.

Jedzie wóz z sianem.

Jedzie…

Każdy chce z niego uszczknąć
Źdźbło słomy.

Największe źdźbło…

Lub choćby najmniejsze…

Święty Antoni,
Święty znalazco igły w stogu siana,
Naucz nas odnaleźć sumienie nasze,
Które zgubiliśmy,
Nic nawet o tym nie wiedząc.

Jedzie wóz z sianem,
Jedzie,
Jak na tryptyku Hieronima Boscha…