Literacki [niesłodki, ciekawy] kalendarz adwentowy [14 Jasełka]
Jasełka wiążą się bezpośrednio z drugim dniem świąt Bożego Narodzenia (św. Szczepana). Wówczas to zaczynał się czas „jasełek”, czyli udramatyzowanych, teatralnych scen na temat przyjścia Chrystusa Pana na świat.
Słowo jasełka pochodzi od „jasła”, czyli zagrody pod żłobem, gdzie słomę na podściółkę dla koni się kładzie, dlatego przedstawienia wyobrażające narodzenie Chrystusa w stajence betlejemskiej nazwano jasełkami.
Pierwsze takie występy odbywały się tylko w kościołach. Grota, skały i roślinność były tłem dla nieruchomych figurek Maryi, Józefa, pastuszków, zwierząt, trzech królów. Pomysłodawcą był św. Franciszka z Asyżu i Zakon Franciszkanów (to dzisiejsza szopka).
Do Polski jasełka dotarły w drugiej połowie XV wieku, co potwierdza wzmianka Filipa Kallimacha, który w „Życiu i obyczajach Grzegorza z Sanoka” opisał tłumy wiernych ściągające do kościoła franciszkanów z powodu wystawionych tam jasełek.
Od wieku XVI jasełka starano się uatrakcyjnić, wprowadzając systematycznie nowe elementy, pierwsze polskie jasełka odbywały się w kolegiacie poznańskiej. Jak zaświadczają kronikarze ówcześni ścisk był tak duży, że widzowie wchodzili na ołtarze. Takim powodzeniem cieszyły się wówczas te widowiska, choć i dzisiaj oglądane sa z przyjemnością.
Rozkwit jasełek to przełom XVII i XVIII wieku , prostotę zastępuje wówczas przepych i bogactwo. Kościoły uzyskiwane znaczne dochody ze składek i darów, zwiększa się atrakcyjność tych przedstawień, co jest wynikiem rywalizacji na tym polu pomiędzy zakonami i parafiami.
W przedstawieniach pojawiają się nowe postaci, w Polsce np. bohaterowie narodowi, m. in. Stefan Czarniecki, Jana III Sobieski, Kazimierz Wielki czy Władysław Jagiełło.
Początkowo jasełka odbywały się tylko w budynkach kościelnych, ale w 1736 roku zakazano ich z powodu nieobyczajnego zachowania niektórych widzów (np. głośnych rozmów z aktorami podczas spektaklu przy użyciu słów, uznawanych za wulgarne), dlatego z kościołów przeszły do karczm, szop, świetlic, większych izb, na place i ulice miast. W niektórych przypadkach, miejsce żywych postaci zajęły kukiełki z głosami ukrytych kolędników, nieraz aktorów. Prywatne jasełka wystawiano w bogatych domach arystokracji, dworach szlacheckich, królewskich.
W latach niewoli narodowej w jasełkach polskich były pokazane elementy patriotyczne, budzono w ten sposób ducha narodowego, uczucia patriotyczne, walcząc o przetrwanie narodu w trudnych latach zaborów.
Na początku XX wieku jasełka powróciły do kościołów, tradycja ich wystawiania nie zaginęła do dnia dzisiejszego na gruncie prywatnym, oglądane są w szkołach, klubach, a także na placach miejskich i wielu innych miejscach.