Literacki [niesłodki, ciekawy] kalendarz adwentowy [15 Kolędnicy]
Kolędnicy to od lat znane ludowe widowiska świąteczne, ciekawe, kolorowe i mające duże grono zwolenników. W niektórych regionach nazywa się to chodzeniem z gwiazdą. Jest to typowy zwyczaj słowiański.
Początkowo grupy kolędników wędrowały jedynie po wsiach, później zwyczaj ten przeniósł się także do miast. Wędrówki z szopką (gwiazdą) trwają do 2 lutego.
Prawdą jest, że bywały okresy, kiedy kolędnicy jakby zniknęli z kolorytu Bożego Narodzenia, ale ostatnie lata przyniosły renesans tej kolorowej tradycji.
Pojawienie się grup kolędniczych to długoletnia narodowa tradycją, a grupy były naprawdę zróżnicowane. Nazywano je kolędnikami, pastuszkami, herodami, szlachcicami, dziadami, turoniami, kozami czy Trzema Królami. Stanowili grupę przebierańców, gdzie spotkać można było pasterzy, króla Heroda, diabła, śmierć oraz postaci zwierzęce, m. in. turonia (rogate, czarne i włochate zwierzę) kozę czy bociana).
Kolędnicy za swe występy (najczęściej śpiewanie kolęd) otrzymywali smakołyki, np. słodycze, orzechy, suszone owoce lub drobne datki pieniężne. Składali także życzenia noworoczne, nieraz bardzo indywidualne, dla konkretnych odbiorców.
Odwiedzali domostwa zawsze wieczorem, szczególnym upodobaniem młodzi kolędnicy darzyli te, gdzie były panny na wydaniu. Niektóre grupy występujących wręczały gospodarzom kwiaty wykonane z bibuły, w podzięce za zaproszenie do swojego domu.
Pokutowało onegdaj przeświadczenie, że jeśli nie przyjmie się kolędników do domu, to spełnią się złe życzenia, jakie przebierańcy wygłaszali pod ich tych gospodarzy.