„Madame” Antoni Libera

  • Powieść powstała w latach 1993-1997.
  •  Wydana w 1998 roku jako laureatka konkursu literackiego wydawnictwa „Znak”.
  • Oparta jest na własnych wspomnieniach z okresu nauki autora w warszawskim liceum w latach 60. XX wieku.
  • Madame to nauczycielka, w której podkochuje się uczeń.
  • Dla nastoletniego narratora-bohatera Wiktoria jest ucieleśnionym marzeniem o ziemskiej doskonałości.
  • W powieści wskazuje się trzy następujące  warstwy interpretacyjne:
    • historię młodzieńczej miłości narratora – bohatera,
    • tło powieści, czyli obraz Warszawy z lat 60. XX wieku oraz wydarzenia z powojennej historii Polski,
    • próbę odpowiedzi na pytanie, jak życie i historia  przeradzają się w opowieść, legendę, a nawet mit.
  • „Madame” jest tzw. powieścią inicjacyjną, która opisuje dorastanie i dojrzewanie głównego bohatera, jego wejście w świat dorosłych (inicjacja).
  • Losy postaci stały się pretekstem do uogólnień, refleksji, pytań filozoficznych, rozważań społecznych, politycznych, psychologicznych, kulturowych.
  • Upodabnia to w pewnej części powieść do pamiętnika, w którym narrator powraca do przeszłości, stara się  rekonstruować niektóre ze zdarzeń, odtwarza dialogi, co jest powiązane niejako z konwencją doskonałej pamięci.
  • Utwór ma też pewne cechy romansu i powieści społeczno-obyczajowej, ilustrującej przemiany zachodzące u progu rewolucji obyczajowej, która dokonała się w okresie schyłkowym lat 60. XX wieku.
  • Odnaleźć też można elementy powieści satyrycznej oraz powieści w powieści, co wynika z interpretacji Postscriptum.