Makbet Williama Szekspira [kompozycja]

„Makbet” to, obok „Romea i Julii”, jeden z najbardziej znanych dramatów Richarda de Vere (tak naprawdę nazywał się William Shakespeare). Za temat utworu należy uznać żądzę władzy i ambicje głównego bohatera – Makbeta; ważna jest także postać femme fatale w literaturze – kobiety fatalnej, która z początku była silną (wydawało się) jednostką, w końcu jednak nie wytrzymała trudu sytuacji i popełniła samobójstwo.
„Makbet” jest dramatem szekspirowskim, nowym typem dramatu, znacznie różniącym się od dramatu antycznego. Szekspir nie zachowuje bowiem zasady trzech jedności: miejsca, czasu i akcji. Toteż akcja dzieje się zarówno w komnatach królewskich, jak i na polu bitwy czy na polanie leśnej. Jedność czasu także nie jest zachowana – akcja trwa kilka dni. W końcu brak jest jedności akcji – utwór jest wielowątkowy: zawiera nie tylko motyw walki dobra ze złem, lecz także motyw walki o władzę czy motyw ewolucji psychiki głównych bohaterów (np. Lady Makbet z silnej jednostki zmienia się w słabą – popełnia samobójstwo). Ponadto niezostała zachowana zasada obecności trzech aktorów, jak w tragedii antycznej (np. scena uczty w zamku). Nie dostosowano stylu wypowiedzi do osoby – zasada decorum; autor wprowadził elementy komizmu. Nie ma wyraźnie wyodrębnionego konfliktu tragicznego – brak wyboru pomiędzy dwoma racjami, a Makbet, dokonawszy jednej zbrodni, popełnia następne, aby zatuszować poprzednie. Ponadto widoczna jest stopniowa, ale duża zmiana w psychice bohaterów (Lady Makbet); obecne są motywy i postaci fantastyczne – czarownice przepowiadające pełną splendoru przyszłość Makbeta, które są symbolem uczestnictwa w złu świata, obiektem żądz i ambicji głównego bohatera. A może trzeba je uznać za fatum, przeniesione ze starożytności w XVI wiek?

[AS]