Młoda Polska – główne kierunki w sztuce

Główne kierunki w sztuce Młodej Polski to:

  • Secesja, ruch artystyczny od końca XIX wieku do pierwszej dekady XX wieku, będący protestem przeciwko sztuce akademickiej i poszukiwaniem, szczególnie w architekturze nowych form, wyzwolenia się z naśladownictwa stylów historycznych, obok wspomnianej architektury, rzeźby , malarstwa, grafiki, witrażu styl odbił swoje piętno w sztuce użytkowej i rzemiośle artystycznym , w tym: ceramice, meblach, tkaninach, biżuterii a także sztuce książki; najbardziej charakterystyczne cechy to: zdobnictwo, dekoracyjność, wykorzystywanie pewnych motywów roślinnych (lilie, narcyzy, orchidee, słoneczniki, nenufary), mikroorganizmów (ważki, motyle, węże), postaci alegorycznych czy form geometrycznych,  a także pastelowych barw, asymetrii i linii falistych. Przedstawiciele, artyści malarze to: Alfons Mucha, Gustaw Klimt, Stanisław Wyspiański, Józef Mehoffer.

 

  • Symbolizm, tendencja w sztuce, która trwała w ostatnim dziesięcioleciu XIX wieku do początku XX wieku, nie wytworzyła jednego stylu i odnosiła się głównie do sposobu przekazywania uczuć i myśli poprzez analogię skojarzeń, przeciwstawienie się obiektywizmowi i rzeczowości, kładł szczególny nacisk na rolę wyobraźni, subiektywizm, podświadomość, ponieważ sztuka symboliczna nie wyraża niczego wprost. Przedstawiciele  światowego symbolizmu: Gustave Moreau, Gustave Gustave Dore ,  Puvis de Chavannes, Arnold Böcklin, w Polsce: Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański, Władysław Podkowiński.

 

  • Impresjonizm, nurt w sztuce ostatnich 30 lat XIX wieku (początek to rok 1874), nazwa pochodzi od tytułu obrazu „Impresja, wschód słońca” Claude’a Maneta,  prekursora kierunku.  Impresjoniści wypracowali nową technikę malarską drobnych plam z palety siedmiu czystych barw widma słonecznego, ich dzieła  utrwalają moment oddziałujący  na zmysły, stoją w opozycji do  prac realistów, odcinają od klasyki, motywów historycznych, biblijnych, religijnych, malują chwilę w momencie jej trwania, mniejsze znaczenie miała treść, większe sposób wykonania, odcinając się od techniki –  ich dzieła były podobne fotografii, której cel był taki sa (zatrzymanie w kadrze chwili). Ważni impresjoniści to Claude Monet, Edouard Manet, August Renoir, Camille Pissarro, Edgar Degas, w Polsce: Olga Boznańska, Leon Wyczółkowski, Władysław Podkowiński.

 

  • Postimpresjonizm. to rozmaite tendencje w malarstwie przełomu wieków – XIX i XX (1886-1905), byli to głównie wcześniejsi impresjoniści, którzy stosowali kolorystyczne zasady impresjonistów, negowali natomiast naśladownictwo, wierne odwzorowywanie natury, kreowali nowy styl, postulowali wolność i autonomiczność dzieła malarskiego, na pierwszy plan wysuwali emocje (uczucia), znacznie bardziej manipulowali kolorem, tworząc nie jedynie chwilowe obrazy, ale przemyślaną całość. Stali się inspiracją dla neoimpresjonistów, symbolistów, w pewnej części fowistów. Postimpresjoniści to Vincent van Gogh, Paul Gauguin, Paula Cezanne, Henry Toulous-Lautrec.

 

  • Ekspresjonizm, czas jego trwania to pierwsze trzydziestolecie XX wieku, nazwa pochodzi od cyklu obrazów francuskiego malarza J. A. Hervè, a pojęcie oznacza wyrazistość, siłę oddziaływania na widza i jego emocje, zakładając władzę uczuć i emocji nad człowiekiem, twórcy proponowali obrazy z niewyraźne przedstawianymi, nieraz zdeformowanymi i zamalowanymi konturami, obrysami, będącymi  wizją osobowości artysty, w zakresie tematyki poruszały sprawy samotności, cierpienia, śmierci. Przedstawiciele: Emil Nolde, Oscar Kokoschka, związani z tym nurtem byli również  Edvard Munch  czy James Ensor.