Nowy prąd w poglądach, literaturze i sztuce zaistniał pod wieloma nazwami. W Polsce określono go mianem Młodej Polski, a i inne kraje analogicznie nazwały go: Młodymi Niemcami, Młodymi Włochami, Młodą Francją czy Młodą Skandynawią, bowiem koniec wieku XIX przyniósł bunt przeciw racjonalizmowi epoki pozytywizmu.
Nazwa “Młoda Polska” – wywodzi się od tytułu cyklu artykułów programowych Artura Górskiego, opublikowanych w 1898 roku w krakowskim “Życiu”. Górski głosił hasła nawiązania do ideologii polskiego romantyzmu, był rzecznikiem konieczności duchowego przeobrażenia narodu.
Neoromantyzm, określenie używane najczęściej przez historyków i krytyków niemieckich. W Polsce termin ten wprowadził prof. Uniwersytetu Lwowskiego, Edward Porębowicz – historyk literatury, krytyk i tłumacz przełomu wieków.
W literaturze Młodej Polski dopatrzono się bowiem wspólnych z romantyzmem:
- analizowania przyczyn upadku zrywów wolnościowych (“Wesele”, “Rozdziobią nas kruki, wrony…”)
- podobieństw postaw filozoficznych i analogii estetycznych (I. Matuszewski “Słowacki i nowa sztuka”)
- identyczności sytuacji politycznej
Jednak np. S. Wyspiański polemizuje z mitem romantycznym (“Warszawianka”, “Noc listopadowa”, “Wyzwolenie”).
Roli romantyzmu w kształtowaniu się współczesnych tendencji ideowych poświęcił rozprawę “Legenda Młodej Polski” Stanisław Brzozowski.
Modernizm; określenie wywodzi się od francuskiego przymiotnika “modern” – nowoczesny, nowożytny, a zatem jego celem było wskazanie nowatorskich tendencji w sztuce europejskiej przełomu stulecia.