Myślnik zaznaczany jest poziomą kreseczką (-), tzw. półpauzą lub pauzą (kreseczka dłuższa). W wielu wypadkach mylony bywa z łącznikiem (dywizem), oznaczanym najkrótszą kreseczką. Warto pamiętać, że znaki te odgrywają odmienną rolę.
Myślnik w zdaniu używamy w następujących przypadkach:
- pojedynczo, gdy wskazuje na pominięcie czasownika, np. Jutro pójdę do kina, pojutrze – na wycieczkę.
- podwójnie, gdy wskazuje na wtrącenie, np. Jestem wesołym chłopcem – mawiał Kuba- przedstawiając się kolegom.
Myślnik pełni funkcje:
- zastępuje powtarzany fragment tekstu, by uniknąć powtórzeń, np. Za kilka dni wyjeżdżam do Zakopanego, w poniedziałek do Wrocławia.
- zastępuje wyrazy być (jest, są), np. Książki Chmielewskiej – ciekawe, ekscytujące, niepowtarzalne.
- występuje przed wyrazami, których zadaniem jest zwrócenie uwagi odbiorcy, np. Siedziałem w parku, gdy nagle – pojawił się mój nauczyciel.
- występuje przed wyrazami lub zdaniami uogólniającymi, np. Kielce, Zakopane, Kraków – wszystkie te miasta są niesamowicie popularne.
- występuje przy wtrąceniach, używany zamiennie z przecinkiem, np. Wskazana trasa, nie gniewaj się, jest zbyt trudna dla dzieci. Wskazana trasa – nie gniewaj się – jest zbyt trudna dla dzieci.
- występuje w dialogach na początku każdej wypowiedzi, np.
– Mamo, dlaczego nie mogę wyjść na dwór?
– Niestety, nie zrobiłeś tego o co prosiłam…
- Świadome zawieszenie głosu, przerwa w jednolitym toku mowy.
- Wprowadzana w celu wzmocnienia ekspresji i znaczenia słów, które mają po przerwie być wypowiedziane.
- Pauza jest ważnym elementem sztuki deklamatorskiej (deklamacji).