„Ogród na Rozstajach” Zofii i Tadeusza Kurczynów w Młodzawach Małych powstał jako ogród prywatny dla własnych potrzeb, ale ze względu na wzrastające zainteresowanie został udostępniony do zwiedzania.
Ogród ten jest jedynym prywatnym ogrodem botanicznym udostępnionym do zwiedzania na terenie województwa świętokrzyskiego i jak wynika z informacji właścicieli jedynym położonym w południowej części Polski.
Tadeusz Kurczyna wywodzi się z Ponidzia – jego dziadowie mieszkali właśnie w Młodzawach Małych. Właściciel i twórca ogrodu ukończył szkołę rzemiosł artystycznych w Cieplicach na Dolnym Śląsku, gdzie nauczył się snycerki, intarsji i rzeźby w drewnie, a przede wszystkim rozwinął w sobie wrażliwość artystyczną. Znajduje to odzwierciedlenie w koncepcji założenia ogrodu.
Rzemiosłem artystycznym – meblarstwem i rzeźbą zajmował się pan Kurczyna przez długi czas. Kiedy odziedziczył gospodarstwo rolne po dziadkach w Młodzawach Małych przeprowadził się tam i zaczął prowadzić gospodarstwo ogrodnicze specjalizując się w uprawie pomidorów. W międzyczasie zlikwidował część zabudowań gospodarczych obejścia i posadził pierwsze rośliny ozdobne – między innymi jałowiec chiński i srebrny świerk.
Pan Tadeusz Kurczyna z zawodu rzeźbiarz z zamiłowania ogrodnik – pasjonat, w ciągu tych kilkunastu lat pracy stworzył w Młodzawach na powierzchni jednego hektara przepiękny ogród na kilku poziomach. Po latach pasja stała się zawodem. Z biegiem czasu przestawił się na prowadzenie szkółki roślin ozdobnych i stopniowo powiększał swój ogród. Oprócz tego rzeźbił w drewnie i realizował zlecenia zakładania ogrodów na prywatnych posesjach według własnych projektów. Jeden z takich ogrodów powstał kilka lat temu w Skalbmierzu przy ulicy Ppor. Sokoła 12.
W młodzawskim ogrodzie jest podział pracy – Tadeusz Kurczyna zajmuje się drzewami, rzeźbami w drewnie i małą architekturą, a bylinami zajmuje się osobiście żona właściciela, planując ich rozmieszczenie i plewiąc chwasty.
Ponad dwa tysiące gatunków i odmian drzew, krzewów i bylin zgromadzonych w kolekcji ogrodu stanowi o jego dużej wartości przyrodniczej. W młodzawskim ogrodzie szczególną uwagę zwraca rozmaitość iglaków – występują to zarówno rośliny wysokopienne, jak i odmiany płożące i karłowate, formy o zwartej kolumnowej koronie, formy kuliste i zwisłogałęziowe (płaczące).
Ogród na Rozstajach mieści się na dwóch poziomach i zajmuje około 1 hektara. Od wschodu ogranicza go zalesiony lipami lessowy wąwóz typowy dla krajobrazu Ponidzia, a od południa porośnięty modrzewiami wierzchołek lessowej skarpy, co daje optycznym przedłużenie ogrodu. Duże drzewa w sąsiedztwie górujące nad całością dają pewne wrażenie monumentalności. Lessowe podłoże stwarza dobre warunki dla roślin. A jest ich tu ogrom, tak dobranych, aby o każdej porze roku dominował inny kolor – od bieli, żółci i fioletu pierwszych kwiatów, przez kolor różowy, aż do ciepłych kolorów jesieni. Rośnie tu około dwóch tysięcy roślin: drzewa, krzewy, byliny, rośliny wodne i bagienne. Niektóre z nich rzadko spotykane w tej strefie klimatycznej.
Ogród na Rozstajach jest dobrze wkomponowany w otaczający teren. Składa się z odrębnych poziomów. Poziom niższy posiada oświetlenie uwypuklające jego spektakularne walory.
Poziom wyższy to wierzchołek skarpy z punktem widokowym i tarasem na którym rozlokowany jest drugi ogród wodny z górnym wodospadem. Oba poziomy połączone są skarpą po wschodniej stronie bardziej pionową, po zachodniej pochyłą w różnym stopniu, mającą miejscami charakter ogrodu wiszącego. Według informacji pozyskanych od twórcy ogrodu w przyszłości urządzony będzie trzeci, najwyższy poziom przy południowej granicy parceli.
