|
Rodzina Sopliców
|
- Jacek Soplica (ksiądz Robak, w młodości wielki grzesznik, który po otrzymaniu czarnej polewki zabił Stolnika, wielki zawadiaka, zakochany romantycznie w Ewie Horeszkównie, ożeniony bez miłości, ojciec Tadeusza, osiągnąwszy szczyt demoralizacji emigruje z kraju, odmienia się gruntownie, wyjeżdża do Rzymu, zostaje zakonnikiem, bernardynem, wyrzeka się swego imienia i szlacheckiej dumy, wiąże się z Legionem Dąbrowskiego, prowadzi życie tułacza- żołnierza i działalność konspiracyjną, do kraju wraca jako kwestarz i emisariusz, który ma przygotować szlachtę do walki z zaborcą przy boku Napoleona, opiekun Zosi, łoży na jej utrzymanie),
- Sędzia Soplica (młodszy brat Jacka i opiekun Tadeusza, nosiciel godności powiatowej, człowiek wykształcony przez Wojewodę, u którego był dworzaninem, wprowadzony do palestry, zakochany w ziemi, doskonały gospodarz Soplicowa, mądry, roztropny, pielęgnuje ducha tradycji i polskości, procesuje się z Hrabią o zamek),
- Tadeusz (syn Jacka Soplicy, dwudziestoletni młodzieniec, należy do nowej generacji Polaków, skończył uniwersytet w Wilnie, wychowywany przez Stryja, kochanek Telimeny, późniejszy narzeczony Zosi, bierze udział w bitwie soplicowskiej z Moskalami, wyjeżdża do Księstwa Warszawskiego i służy w ułanach, przybywa w 1812 roku z armią Napoleona, żeni się z Zosią).
|
|
Rodzina Horeszków
|
- Stolnik Horeszko (którego czytelnik zna z retrospekcji, opowiadań, zwolennik reform, zginął w trakcie oblężenia zamku przez Rosjan w 1792 roku, największy magnat w okolicy, jego majątek skonfiskowała Targowica, dziadek Zosi, która mieszka z Telimeną u Sędziego),
- Ewa Horeszkówna (córka Horeszki, wywieziona na Sybir razem z mężem kasztelanicem, który został skazany na zsyłkę za udział w powstaniu kościuszkowskim), tam młodo zmarła (poznana także w retrospekcji),
- Zosia Horeszkówna (córka Ewy, wnuczka Stolnika, czternastolatka, blondynka, wychowana po śmierci rodziców przez Telimenę, narzeczona Tadeusza),skromna, nieśmiała, pełna mądrości życiowej, symbolizuje w utworze świeżość i odradzanie się matury (mit agrarny), dobra partnerka demokratycznie nastawionego Tadeusza,
- Hrabia Horeszko (krewny „po kądzieli” Horeszki, arystokrata, zafascynowany modą i sztuką angielską), ma naturę romansową, lubuje się w tajemniczych historiach i miłosnych intrygach, marzyciel, rozsądny, nieskłonny do przemocy, wrażliwy na wdzięki kobiece, przyzwoity człowiek.
|
|
Domownicy Sopliców
|
- Woźny Protazy Baltazar Brzechalski, (niegdyś woźny trybunału szlacheckiego, pochodził z ubogiej szlachty, zaufany sługa Sędziego, jest wrogiem Gerwazego, w sporze o zamek stoi po stronie Soplicy, organizuje posiłku w salach zamkowych,
- Wojski Hreczecha (krewny Sędziego, przyjaciel i niedoszły jego teść, pełni rolę mistrza staropolskiego ceremoniału), wspaniały gawędziarz i doskonały kucharz, znawca polowania, pięknie gra na rogu, ma talent gawędziarza, z upodobaniem łapie muchy, nie lubi ciszy przy stole,
- Telimena (krewna Sędziego, opiekunka i prawdopodobnie kuzynka Zosi, kokietka, gorączkowo poszukuje męża, zakochana w kulturze rosyjskiej i Petersburgu), elegancka, zadbana czterdziestolatka, typowa kosmopolitka, intrygantka i kokietka, zna sie na malarstwie, tęskni za salonami arystokratycznymi, z jej osoba jest związane najwięcej humorystycznych epizodów,
- Podkomorzy (przyjaciel domu, pan z panów, syn wojewody, wielki miłośnik rodzinnych krajobrazów, towarzyszyły mu dwie córki, Róża, Anna i żona, aa przyjechał rozsądzić spór o zamek), traci zimną krew znieważony przez Gerwazego i Hrabiego podczas uczty na zamku.
|
|
Sąsiedzi
|
- Gerwazy Rębajłło, zwany: Klucznikiem, Półkozicem, Mopankiem, Szczerpcem (dawniej klucznik Horeszków, stary sługa „zabytek” dawnego stylu życia, po śmierci Horeszki zaprzysiężony wróg Sopliców, wiernie strzegący ruin pańskiej rezydencji, jego jedynym celem jest zemsta na Soplicach, których nienawidzi i niedopuszczenie, aby zamek przeszedł w ich ręce), pamiętliwy i mściwy, po spowiedzi Jacka wybacza umierającemu,
- Żyd Jankiel (prowadzi działalność spiskową z księdzem Robakiem, niezmiernie patriotyczny, utalentowany), karczmarz, patriota, klient Sędziego, mistrzowsko gra na cymbałach, mądry i roztropny, odwodzi szlachtę od zajechania Soplicowa,
- Dobrzyńscy (szlachta z zaścianka Dobrzyń, ludzie żyjący z pracy rąk, cieszą się pełnią wolności i praw obywatelskich), najstarszy z nich jest Maciej, mądry, cieszy się poważaniem wśród szlachty, zwany Rózeczką, Kurkiem na kościele, Zabokiem, Królikiem, Maćkiem nad Makami,
- Rejent Bolesta, zwany Kaznodzieją, znajomy, ale i przeciwnik w sporze o charty, Asesora, urzędnik sądu ziemskiego, kocha polowania i towarzystwo, nie wiadomo kiedy zaręcza się z Telimeną, która zmusza go do założenia francuskiego fraka zamiast kontusza szlacheckiego,
- Asesor, znajomy Sędziego, urzędnik, naczelnik policji powiatowej, w Soplicowie ma się przyglądać procesowi o zamek, zapalony myśliwy, wdaje sie w spór z Rejentem o wyższość swojego charta, niegdyś majętny, zaręcza się córką Wojskiego – Teklą,
- Okoliczna szlachta i chłopi. (dumni, patriotyczni, silni rodowo, skłonni do pieniactwa).
|
| Rosjanie |
- Major Płut, zruszczony łajdak, typ karierowicza bez honoru, tchórzy przed pojedynkiem z Tadeuszem, ale nie waha strzelać z ukrycia, niegrzeczny wobec dam, ginie z ręki Gerwazego,
- Kapitan Nikita Rykow, rodowity Rosjanin, dobry człowiek, stacjonuje w pobliżu Soplicowa, często bywa w domu Sędziego, lojalny wobec zwierzchników, współczuje Polakom, daje sie przekupić Sędziemu i obiecuje dochować tajemnicy o wydarzeniach w Soplicowie.
|
| Postaci historyczne |
- gen. Dąbrowski, polski genera, uczestnik powstania kościuszkowskiego (1794), twórca Legionów we Włoszech,
- gen. Kniaziewicz, polski generał uczestnik insurekcji kościuszkowskiej (1794), jeden z dowódców Legionów Polskich we Włoszech.
Obaj wodzowie znani i kochani. |
