John Roderigo Dos Passos
(14 stycznia 1896, Chicago, Illinois, Stany Zjednoczone – 28 września 1970, Baltimore, Maryland, Stany Zjednoczone)
Amerykański powieściopisarz i dziennikarz, malarz, pochodzenia portugalskiego.
Z wykształcenia prawnik, absolwent wielu elitarnych uczelni.
Wiele podróżował, czerpiąc w ten sposób natchnienie, w okresie I wojny światowej pracował jako kierowca ambulansu medycznego.
Niestrudzony eksperymentator formy literackiej. Jego dwie wielkie powieści stały się kamieniami milowymi w rozwoju współczesnej literatury amerykańskiej, a są to:
- „Manhattan Transfer”, osadzona w rzeczywistości wielkiego miasta,
- „USA”, modernistyczna epopeja.
W obu dziełach autor wskazał na dążenie jednostki do zachowania własnej tożsamości w nowoczesnej, ale drapieżnej rzeczywistości.
Pisarz posługiwał się techniką symultaniczną, która polegała na jednoczesnym rozwijaniu wielu wątków fabularnych, bez wyodrębniania osobnych rozdziałów czy innych struktur narracji.
Niezwykle szeroką panoramę spojrzenia na świat Passos uzyskał dzięki technice tzw. „oka kamery”, dzięki której jak w kalejdoskopie ukazywał wydarzenia.
Znana jego powieść to „Trzej żołnierze, która przyniosła popularność i sukces finansowy.
Już po wojnie uległ wypadkowi samochodowemu, w którym zginęła będąca z nim w związku od 18 lat żona, a on sam stracił w jego wyniku wzrok w jednym oku.