- Paszkwil to jedna z odmian satyry.
- Nazwa wywodzi się od nazwiska rzymskiego szewca Pasquino.
- To on zyskał sławę na poczatku XVI wieku publikując szydercze utwory na temat ówczesnych notabli i osób znanych.
- Jego słowa kierowane są do konkretnej osoby.
- Celem jest ośmieszenie jej, prezentacja złośliwości wobec niej.
- Nie są mu obce oszczerstwa, którymi naszpikowany jest taki utwór.
- Autor najczęściej chowa się za pseudonimem lub publikuje go anonimowo.
- Paszkwil przybiera formę artykułu publicystycznego lub szkicu.
- W Polsce gatunek ten zadomowił się w II połowie XVIII wieku.
- Wiele utworów przypisywane jest Franciszkowi Zabłockiemu (1752 – 1821), komediopisarzowi, poecie, publicyście, księdzu katolickiemu.
- Odmianą jest pamflet, będący utworem literackim lub publicystycznym.
- Rozpowszechniany jest najczęściej anonimowo.
- Jego celem jest napastliwy atak na osoby, instytucje czy całe środowiska społeczne.
- Cechy charakterystyczne to: ekspresywna stylistyka, wyolbrzymienia, satyryczny sposób wypowiedzi.
- Ożywia się (uaktywnia) w czasach przełomów, wielkich wydarzeń czy polemik prowadzonych na szerokim forum.