Polskie dwory szlacheckie to wytwory polskiej architektury. Rozkwit budownictwa tego rodzaju przypadł na wiek XVI-XVII. Najpiękniejsze dwory szlacheckie w literaturze można odnaleźć u Adama Mickiewicza w „Panu Tadeuszu” (Soplicowo) i u Elizy Orzeszkowej w „Nad Niemnem” (Korczyn). W opisach obojga twórców czytelnik odnajdzie niezwykle interesujące i realne obrazy takich budowli. Soplicowo i Korczyn obrazuje kulturę materialną, czyli domy, ich wyposażenie, gospodarstwo, niektóre z przedmiotów codziennego użytku lub ozdobne bibeloty i sprzęty (np. zegar w Soplicowie, grający Mazurka Dąbrowskiego). Poznamy również szlacheckie obyczaje (polowania, uczty, zasady gościnności). Kultura szlachecka przetrwała w Polsce do czasów II wojny światowej.
Charakterystyczne cechy polskich dworów to:
- **** usytuowanie go na wzgórzu wśród drzew,
- **** prowadziła do niego długa aleja wysadzana także drzewami,
- **** przed dworkiem był specjalny podjazd i najczęściej duży klomb kwiatowy,
- **** budynek był parterowy,
- **** podmurówkę wykonywano z kamienia, rzadziej z cegły,
- **** posiadał wysoki dach kryty najczęściej gontem,
- **** głównym budulcem było drewno,
- **** ściany dworu malowano najczęściej na biało,
- **** charakterystyczny był rodzaj ganku z kolumnami,
- **** pomieszczenia wewnątrz budowano często w amfiladzie,
- **** sień była pełna broni i trofeów,
- **** wnętrze dzieliło się na część męską (przyjmowano tu gości) i część kobiecą(wykonywano tu prace domowe, wychowywano dzieci, bawiła się młodzież),
- **** wyodrębniano sień, jadalnie, sypialnie, pokoje gościnne, z czasem także salon,
- **** starano się ozdobić wnętrza, np. ściany obijano specjalnymi tkaninami obiciowymi lub wieszano gobeliny,
- **** starano się kultywować tradycje, na ścianach wieszając portrety znamienitych przodków,
- **** ozdobą wieszaną na ścianach lub umieszczaną w gablotach był broń biała (szable, szpady, kordelasy xczy ozdobne noże)