„Pudełko zwane wyobraźnią” Zbigniewa Herberta

  • Wiersz obrazuje rolę wyobraźni.
  • Podmiot liryczny bezpośrednio zwraca się do czytelnika , co podkreślają czasowniki w drugiej osobie liczby pojedynczej (zastukaj, zamknij).
  • Prowokuje, zachęca do fantazjowania.
  • Jest też podpowiedź jak uruchomić wyobraźnię.
  • W kilku obrazach poetyckich opisuje osiągnięte efekty (kukułkę i las, śnieg, noc).
  • Wszystkie pojedyncze obrazki to opis fantastycznego krajobrazu, który nie mógłby powstać bez udziału wyobraźni, fantazji.
  • Te poetyckie obrazy powstały dzięki wykorzystaniu różnych środków stylistycznych, przede wszystkim przenośni, np. „zastukaj -wyskoczy kukułka, wywoła drzewa, stanie się las”.
  • Poeta stara sie przekazać czytelnikowi prostą prawdę, że wyobraźnia upiększa świat, sprawia że życie staje sie ciekawcze i radośniejsze.
  • Środki stylistyczne pobudzają wyobraźnie czytelnika, wywołują różne skojarzenia.
  • Wspomagają ten proces epitety, np. „szczerbatym murem, zielone płomyki, wieżę czerwoną” oraz porównania, no. domkami żółtymi jak kostki do gry”.
  • Wiersz składa się z pięciu strof, o różnej liczbie wersów.
  • Wyrazy szczególnie istotne w utworze- wyodrębnione zostały w oddzielnych wersach, np. „kukułka, las”.
  • Wiersz nie rymuje się.

Zastukaj palcem w ścianę
z dębowego klocka
wyskoczy
kukułka
wywoła drzewa
jedno i drugie
aż stanie
las

zaświstaj cienko –
a pobiegnie rzeka
mocna nić
która zwiąże góry z dolinami

Chrząknij znacząco –
oto miasto
z jedną wieżą
szczerbatym murem
i domkami żółtymi
jak kostki do gry

teraz
zamknij oczy
spadnie śnieg
zgasi
zielone płomyki drzew
wieżę czerwoną

pod śniegiem
jest noc
z błyszczącym zegarem na szczycie
sową krajobrazu