„Pycha” Jana Lechonia

  • Wiersz z gatunku liryki refleksyjnej.
  • Składa się z trzech czterowersowych strof.
  • Napisany został trzynastozgłoskowcem, średniówka po 7 sylabie.
  • Utwór rytmiczny, rymy żeńskie, dokladne, parzyste.
  • Treść zawarta jest już w tytule.
  • To jedna z wielu ludzkich wad, która wyraża się w doznaniach z powodu wielu wspaniałych rzeczy (np. pałacu, urody kobiety).
  • Istotna jest jednak refleksja, że jest to możliwe dzięki Bogu.
  • Podmiot liryczny wyraża się w 1 osobie, oznacza to, że poeta się z nim identyfikuje.
  • Odbiorca nie został wskazany, jest nim więc każdy czytelnik.
  • Utwór pełen zadumy i przemyśleń.
  • Stanowi zachętę do własnych refleksji nad postrzeganiem rzeczywistości.
  • Środki artystyczne: porównania (np. „Jak Bóg jestem dumny”), epitety (np. „białe kości”), metafory (np. „Pod kołdra się gwiaździstą dzień do snu ułożył”), pytania retoryczne (np. „Lecz gdzież odej­dzie du­sza, ten czło­wiek praw­dzi­wy?”).

Z ogrodów, z których płyną fale dziw­nych woni,
Z pa­ła­ców o prze­pysz­ne opar­tych ko­lum­ny,
Z two­ich oczu błę­kit­nych i twej bia­łej dło­ni,
Ze sie­bie, ze wszyst­kie­go, jak Bóg je­stem dum­ny.

Pod koł­drą się gwiaź­dzi­stą do snu dzień uło­żył,
Pa­trzę w ogród przez okno: w ogro­dzie jest ciem­no.
I my­ślę: je­stem czło­wiek, któ­re­go Bóg stwo­rzył,
O każ­dej dnia go­dzi­nie śmierć wisi nade mną.

Zła zie­mia bę­dzie żar­ła moje bia­łe ko­ści,
Lecz gdzież odej­dzie du­sza, ten czło­wiek praw­dzi­wy?
Je­śli Bóg jest ni­co­ścią, pój­dzie do ni­co­ści,
Do nie­ba – je­śli do­bry; do pie­kła – gdy mści­wy.