„Raki” Jana Andrzeja Morsztyna

  • Wiersz ze zbioru „Lutnia” (1661).
  • Tytuł nie oznacza skorupiaków, jest natomiast określeniem gatunku.
  • Tego typu utwory czytane wspak mają odmienny sens niż „normalnie” (np. pochwała zmienia się w zniewagę).
  • Poeta zastosował taką koncepcję, chcąc zaskoczyć czytelnika.
  • Morsztyn celem uczynił kobietę, szydząc z niej bez umiaru
  • Wiersz tylko po­zor­nie chwali za­let pew­nej nie­wia­sty.
  • Czy­ta­ny wspak cał­ko­wi­cie zmie­nia swo­je prze­sła­nie.

Cnota cię rządzi nie pragniesz pieniędzy;
Złota dosyć masz nie boisz się nędzy;
Czystości służysz nie swojej chciwości;
W skrytości mieszkasz nie przywabiasz gości:
Szyciem zarabiasz nie wygrawasz w karty:
Piciem się brzydzisz nie bawisz się żarty:
Matki się boisz, nie chybiasz kościoła;
Gładki to anioł nie zła dziewka zgoła;
Szumnie ważysz mnie nie srebro w kieszeni;
U mnie wprzód rozum niż miłość się zmieni.