- Przełomowe znaczenie miało wynalezienie druku (Jan Gutenberg, 1450) i powstanie wielu drukarni, co sprawiło, że literatura stała się znacznie bardziej dostępniejsza.
- Większą uwagę zaczęto zwracać na języki narodowe.
- Częściej pojawiała się tematyka świecka, z czasem dominując nad religijną.
- Twórcy sięgali do antyku, mitologii, filozofii minionych wieków.
Wybitni twórcy renesansu:
- Giovanni Boccaccio,
- Francesco Petrarka,
- Francois Rabelais,
- Michael de Montaigne,
- William Szekspir (tworzący na przełomie XVI i XVII wieku).
Literatura polska chwaliła życie i świat, zgodne z duchem humanizmu, poruszała problematykę polityczną i patriotyczną:
- Mikołaj Rej, „Żywot człowieka poczciwego”,
- Jan Kochanowski, „Pieśń świętojańska o sobótce”, „Na dom w Czarnolesie”, „Na lipę”, „Na dom w Czarnolesie”, „Treny”, „odprawa posłów greckich”,
- Andrzej Frycz Modrzewski, ojciec polskiej myśli demokratycznej,
- Piotr Skarga, „Kazania sejmowe”.
Polska literatura rozwinęła gatunki antyczne:
- pieśń,
- sielanka,
- tren,
- epigramat,
- tren,
- dramat.
W publicystyce rozwinęły się traktaty, mowy, rozprawy.