- Spojrzenie w nowoczesność (poszukiwanie nowych dróg , bohaterów, sposobów przekazu).
- Dialog jako podstawowy sposób rozmowy z czytelnikiem (stawianie pytań, wachlarz powinności wobec innych i ojczyzny, człowiek i Bóg, talent, dar czy coś nieodgadnionego).
- Bohater (jednostka), charakterystyczny indywidualizm, obraz pielgrzyma, wędrowca.
- Zakres prywatności człowieka, psychologiczny portret, niszcząca siła miłości, fascynacja śmiercią.
- Powinność wobec ojczyzny, historii, przekonanie o własnej wyższości, metamorfozy w bohaterów narodowych, obrońców najważniejszych wartości ludzkich.
- Choroba wiek, niesprostanie wyzwaniom, słabość wewnętrzna bohaterów.
- Obraz rzeczywistości, główne elementy to natura, historia.
- Podkreślanie znaczenia rewolucji, przemian, konfrontacje z przeszłością, budowanie nowego porządku społecznego.
- Jednoczesny związek z tradycją i chrześcijańskim dekalogiem.
- Naród, tworzono nową jego koncepcję, Polak to mówiący po polsku, aprobujący tradycje, walkę, nawet wówczas, gdy nie przebywał na jej terytorium.
- Przywiązanie do Europy jako wspólnoty narodów.
- Prowincjonalizm jako kolejna przestrzeń egzystencji, przeciwstawiana miastu przestrzeń, postrzegana jako arkadia, miejsce wspaniałego rozwoju.
- Traktowanie cywilizacji z niechęcią i lekceważeniem.
- Religia, dwie postawy, jedna to wskazywanie słabości kościoła, z drugiej zaś dostrzeganie indywidualnych poszukiwań religijnych, zgodna na ingerencję Boga w ludzkie sprawy.
- Powrót do tradycji pogańskich, mitologii (celtyckiej, słowiańskiej, germańskiej).
- Talent miał być podstawą wolnej wyobraźni twórców, ktorzy sięgali do źródeł ludowych, przedstawiając też tematy zaczerpnięte z życia codziennego, czyniąc bohaterami tez ludzi zwykłych.