„Śluby panieńskie” są w twórczości Aleksandra Fredry komedią niezwykłą ze względu na mistrzostwo i fenomen dialogu. To komedia salonowa, komedia miłosnego flirtu, utwór o młodości, miłości i beztrosce. Autor skupił się na obserwacji i analizie dwóch par młodych ludzi o różnych charakterach i rozwijającym sie uczuciu miłości.
Akcja komedii toczy się w dworku pani Dobrójskiej, matki Anieli.
W „Ślubach panieńskich” dzieje się niewiele. Losy młodych zdeterminowane zostały decyzjami ich rodziców i opiekunów. Kto z kim ma zawrzeć związek małżeński zostało wcześniej już ustalone, a w świecie w którym wówczas żyją, żaden protest nie jest przecież możliwy. Działania bohaterów muszą się ograniczyć do minimum, ale za to prowadzone są po mistrzowsku z pełną znajomością zasad gry salonowej.
Intryga zawiązuje się i rozwija przez dowcipne i lekkie dialogi, kontrast charakterów występujących postaci, bo obie pary młodych i kochających się ludzi ujawnia swe uczucia, choć w bardzo odmienny sposób:
Gustaw to sympatyczny młody człowiek, wewnętrznie niejednoznaczny, poczciwy, trochę zachowujący się jak marionetka w rękach dorosłych, choć potrafi zawiązać intrygę, by zdobyć serce kochanej dziewczyny, najciekawsza postać komedii. Energiczny Gustaw nie może pogodzić się z obojętnością dziewcząt, które przyrzekły sobie, że nie wyjdą za mąż i swego ślubu nie zdradzą. Nie mogąc liczyć na ślamazarnego Albina, Gustaw obmyśla dowcipną intrygę, by doprowadzić do rozbudzenia uczuć dziewcząt. Stara się złamać wszelkie przeszkody.
Aniela, urocza dziewczyna, zmysłowa, pełna wdzięku młodości.
Klara, inteligentna, błyskotliwa, potrafiąca prowadzić salonową grę, sypiąca docinkami i złośliwościami, zbuntowana przeciwko pewnym obyczajom i konwenansom, ucieleśnienie niezależności, samodzielności, ironii i nowoczesności.
Albin, nie potrafi prowadzić salonowych gierek, ciągle zażenowany i powściągliwy, prowadzący flirt „tracący myszką”, w pewnych sytuacjach śmieszny, ośmieszony.
Zaletą komedii (podobnie jak i innych arcydzieł Fredry) jest żywość akcji, komizm postaci, humor sytuacyjny, prostota stylu i języka, trafność obserwacji w przedstawianiu ludzkich zachowań i prawda psychologiczna o reakcji bohaterów na zmieniające się sytuacje życiowe jednostki i zbiorowości.
Autor całą swą uwagę skupił na obserwacji i analizie zachowań obu par młodych ludzi o różnych charakterach i rozwijającym się uczuciu miłości.