Czas i miejsce akcji:
- podtytuł wskazuje na wiek Ix.
- są to więc czasy legendarne, które poprzedzają pojawienie się pierwszego władcy Mieszka,
- opowieść oparta na legendach o Piaście i na podaniu o Popielu,
- akcja rozpoczyna się wiosną, a kończy jesienią tego samego roku,
- niestety nie ma konkretnych wskazań co do roku,
- miejscem akcji są tereny w pobliżu Gniezna,
- ziemie położone koło jeziora Lednica, na którym usytuowana jest wyspa nazywana Ostrów Lednicki,
- nie jest znana nazwa grodu Popiela, ponieważ uległ zniszczeniu jako ognisko zła,
- w ostatnim rozdziale powieści czytelnicy sa świadkami powstawania nowej stolicy Kneźna.
Bohaterowie:
- Wisz, ojciec rodu, dobry człowiek, pielęgnuje obyczaje, ojciec licznej rodziny, ojciec Dziwy i Ludka,poległ z rąk ludzi Popiela, kiedy bronił własnych włości,
- Jaga, ona Wisza, dobrowolnie idzie na stos, by odejść razem z mężem, co jest dowodem jej miłosci,
- Doman, młody gospodarz, zakochany w Dziwie, energiczny, walczy o względy ukochanej,
- Dobek, dowódca, okrutny, energiczny,
- Piast, syn Koszyczka, biedny, ale uczciwy i mądry, wybrany został na knezia, mimo że nie chciał władzy, bał sie odpowiedzialności i martwił czy podoła zadaniu,
- Myszko z Krwawą Szyją, zapalczywy , szybki, chciał pokonać Popiela, niecierpliwy w działaniach,
- Popiel, władcy, zły, okrutny, pogardliwie nazywany Chwostkiem, pochodzi z rodu Leszków, władającego Polanami, pozbawiony sumienia,
- Miłosz, stryj Popiela, jeden jego syn został oślepiony, drugi zamordowany, wyrzeka się jednak zemsty na bratanku,
- Brunhilda, Niemka specjalistka od zatruwania napojów, szlachcianka z rodu grafów saskich, przyniosła na dwór wszystko, co złe,
- Dziwa, piękna i mądra, wrażliwa, obdarzona talentem poetyckim, pięknie też śpiewa, pragnęła służyć bogom i pilnować świętego ognia, delikatna, zraniła Domana, przekonała się, że nie odpowiada jej jednak rola strażniczki, pozwoliła się porwać, pokochała Domana i została jego żoną,
- Jaruha, wróżbitka, wiedźma, pojawia się w razie potrzeby, potrafi leczyć ziołami.
Język
Pisarz zastosował zabieg archaizacji, by przybliżyć język, którym posługiwali się bohaterowie, wprowadził więc do powieści styl przestawny zdań, zdana w formie sentencji, archaizmy, w tym także z innych języków oraz wiele neologizmów, które w powieści występują w roli archaizmów:
- rzeczowe (np. skórznie),
- znaczeniowe (np wola = swoboda),
- słowne (np. dziewierz,)
- z czeskiego (np. władyka),
- z ruskiego (np. mir), neologizmy (np. kneź, chram).
Język powieści jest zrozumiały i wyjątkowo plastyczny.