Świadomość narodowa stała się jedną z podstawowych wartości Polaków okresu oświecenia. Słowo ojczyzna, postrzegane wcześniej jako ojcowizna, czyli rodzinny majątek, nabrało w oświeceniu zupełnie innej barwy i znaczenia. Stało sie określeniem wspólnoty ludzi, których łączy pochodzenie, kultura, wyznawane wartości. Propagatorami takiego rozumienia ojczyzny stali się w tym okresie”
- Józef Wybicki („Jeszcze Polska nie zginęła”),
- Ignacy Krasicki („Hymn do miłości ojczyzny”).