Chęć wzajemnego komunikowania się i porozumiewania się jest trwałym elementem składowym cywilizacji ludzkiej. Komunikowanie się za pomocą mass mediów stało się jednak możliwe dopiero od mniej więcej II połowy XV wieku. Pierwszym etapem umasowienia procesu komunikowania było wynalezienie druku, a później upowszechnienie książek i prasy. Późniejsze etapy tego procesu związane są z rozwojem mediów audiowizualnych – najpierw radia, potem telewizji. Media w coraz większym stopniu wpływają na życie jednostek i grup społecznych. Pod ich wpływem ludzie są zdolni do największych poświęceń i wysiłku, na które nie zdobyliby się na co dzień. Ale media mogą też wpływać na ludzi negatywnie, wyzwalając w nich najniższe instynkty i, jeśli nie zachęcając wprost do czynienia zła, to akceptując wyrządzanie krzywdy innym, z odbieraniem prawa do życia włącznie. Odnosi się to szczególnie do dzieci i młodzieży, ponieważ młody odbiorca – niedojrzały i niedoświadczony życiowo, nie potrafi odróżnić telewizyjnej fikcji od realiów codziennej rzeczywistości.[1]
Telewizja i komputer głęboko przenikają do życia społecznego. Pokonują bariery wiekowe, działają na ludzką świadomość i podświadomość. Wyznaczają poziom i charak-ter życia, umożliwiają zaspokajanie potrzeb, wpływają na kształtowanie postaw, wyzna-czają sposoby i formy komunikowania się.
Telewizja dostarcza wielu wrażeń wzrokowych i słuchowych. Ciągłe ich dozna-wanie obciąża system nerwowy dziecka, zmusza je do nieustannej pracy, a tym samym prowadzi do zmęczenia. Przejawia się to słabszą koncentracją uwagi, niepokojem ruchowym, mniej sprawnym wykonaniem różnych czynności, drażliwością. Dzieci mało odporne są bardziej pobudliwe. Podczas oglądania filmów dzieci angażują swoją uwagę. Jeśli ich czas zostanie wykorzystany przed telewizorem, później występują trudności w skupieniu się na innych zajęciach, np. na lekcjach. W rezultacie telewizja zamiast przyczyniać się do ułatwienia nauki, utrudnia ją. Powoduje natomiast wytworzenie określonych nawyków spędzania czasu wolnego. Długie przesiadywanie przed ekranem telewizora obniża inicjatywę, twórczą wolę, fantazję i odpowiedzialność.
Korzystanie z telewizji ma charakter społeczny, tzn. odbywa się przeważnie w środowisku rodzinnym. Rodzice w znacznym stopniu wpływają na to, jakie programy oglądają ich dzieci. Jednak w dzisiejszych czasach, gdzie ludzie są bardzo zabiegani a rodzice nie mają czasu dla swoich pociech przekazują swoją funkcję wychowawczą właśnie telewizji, a co za tym idzie ludziom, którzy ją tworzą.
To właśnie treść programów oglądanych przez widzów wpływa na zakres ich wiedzy, sposoby wartościowania zjawisk, postawy, zainteresowania, styl życia i wzorce konsumenckie. Ekranowe postacie telewizyjne stanowią wzór zachowań przejmowanych i później manifestowanych przez dzieci. Dzieci nie tylko naśladują agresywne zachowania ulubionego bohatera, ale wymyślają nowe formy reagowania na pewne sytuacje. Są przekonane „o normalności ” swego zachowania, obojętnieją na przemoc i ból.
Wzory oglądane w telewizji mogą być przyjmowane jako skuteczny i radykalny sposób rozwiązywania sytuacji konfliktowych w stosunkach między ludźmi. Może to doprowadzić do agresji akceptowanej jako element życia i wprowadzonej do repertuaru normalnych i przyjętych w społeczeństwie zachowań.
Wielka popularność prasy, kina, radia i telewizji od dawna skłania do refleksji i badań na siłą wpływu i rolą mediów masowych. Zarówno sama problematyka wpływu środków masowego oddziaływania jest bardzo złożona, jak również wieloznaczna jest nazwa „wpływ”. Sama definicja „wpływ telewizji” wskazuje, że ma ona bardzo szeroki zakres znaczeniowy. Oznacza bowiem przede wszystkim długotrwały proces przejawiający się w szeregu, nieraz trudno uchwytnych zmian w różnych sferach osobowości ludzkiej.[2]
[1] W. Sonczyk ,Media w Polsce, Warszawa 1999, s. 149.
[2] W. Okoń, Słownik pedagogiczny, Warszawa 1986, s. 765.