|
Miłość
|
- Temat zapoczątkowany przez dzieło „Cierpienia młodego Wertera”, gdzie wrażliwy, delikatny i nieszczęśliwie zakochany młodzieniec popełnia samobójstwo, staje się też wzorem dla większości kochanków i poetów.
- Przykład miłości, gdzie gorące uczucie łączy ludzi, ale konwenanse i układy społeczne zaprzepaszczają związek (“Dziady” cz. IV, “Pan Tadeusz”).
- Obraz uczuć zakochanego (“Na Alpach…”, “Rozłączenie”),
- Przykład miłości odrzuconej (“Kordian”, “Na Alpach w Splügen”).
- Historia uczucia spełnionego, ale zerwanego (“Konrad Wallenrod”).
- Miłość połączona ze zbrodnią (“Giaur”, “Balladyna”).
- Miłość szczęśliwa, zakończona happy endem („Pan Tadeusz”, „Śluby panieńskie”).
|
|
Ojczyzna
|
- Temat pojawia się w utworach najwybitniejszych romantyków ( “Dziady” cz. III, “Pan Tadeusz”, “Reduta Ordona”, “Konrad Wallenrod”).
- Tęsknota wygnańców za ojczyzną (“Epilog” “Pana Tadeusza”, “Hymn”, “Do kraju tego…”).
- Mesjanizm metafizyczny (“Polska Chrystusem narodów”).
- Mesjanizm historyczny (“Polska Winkelriedem narodów”).
- Obraz społeczeństwa polskiego ( “Dziady” cz. II (motyw lawy), “Grób Agamemnona” (motyw duszy anielskiej w czerepie rubasznym).
- Obrazy wielkich zrywów narodowowyzwoleńczych: “Pan Tadeusz” (czasy napoleońskie); “Dziady” i “Kordian” (powstanie listopadowe),
- Losy powstańców, spisków, konspiratorów: “Konrad Wallenrod”, “Kordian”, “Dziady” cz. III),
- Obrazy męczeństwa Polaków i despotyzmu wroga(“Dziady” cz. III, “Kordian”, “Fortepian Szopena”, “Fantazy”).
|
|
Poezja
|
- O mocy kreacyjnej (“Wielka Improwizacja”).
- Jako siła zdolna “zwykłych zjadaczy chleba w aniołów przerobić” ( “Testament mój”).
- Jako urna pamięci narodowej (“Kordian”).
- Jako arka przymierza pomiędzy pokoleniami(“Konrad Wallenrod”).
- Jako przekleństwo i błogosławieństwo ( “Nie-boska komedia”).
- Jako moc tyrtejska (“Konrad Wallenrod”).
|
|
Koncepcje historiozoficzne
|
- Mesjanizm narodowy metafizyczny i historyczny.
- Towianizm jako ciągła reinkarnacja
- Filozofia genezyjska “cierpienia ofiarą na drodze postępu”,
- Prowidencjalizm – historia to dzieło wyroków boskich.
|
|
Historia
|
- “Konrad Wallenrod”.
- “Grażyna”.
- “Grób Agamemnona”.
- Powieści Kraszewskiego,
- “Pan Tadeusz”.
|
|
Ludowość
|
- “Ballady i romanse”.
- “Dziady” cz. II i IV.
- “Balladyna”.
- “Promethidion”.
|
|
Orientalizm
|
- Tłumaczenia Byrona.
- “Sonety krymskie”
- “Beniowski”.
- “Grób Agamemnona”.
- “Irydion”.
|
| Natura
|
- “Ballady i romanse”.
- “Pan Tadeusz”.
- “Hymn”.
- “Sonety krymskie”.
|
| Szekspiryzm
|
- “Kordian”.
- “Balladyna”.
- “Romantyczność” (motto).
- “Żeglarz”.
|
