Wolter [Voltaire]
(właśc. François-Marie Arouet)
(21 listopada 1694, Paryż, Francja – 30 maja 1778, Paryż, Francja)
Francuski pisarz epoki oświecenia, filozof, historyk i publicysta.
Był jedną z najbardziej wpływowych postaci oświecenia.
Ukończył kolegium jezuickie i studia prawnicze.
Za bezkompromisowe poglądy był więźniem Bastylii.
Jakiś czas (ok. 3 lat) spędził w Anglii
Utrzymywał rozległe kontakty towarzyskie, przyjaźnił sie z królem Prus Fryderykiem II.
Był krytyczny i bezkompromisowy, miął śmiałe przekonania.
Był nowatorem, w 1758 roku kupił posiadłość Ferney (na granicy francusko-szwajcarskiej), stworzył tam świetnie prosperujący majątek, modernizując uprawy i budując dwie manufaktury.
Ufundował też kościół katolicki, gdzie kazał umieścić złocony napis „Bogu wzniosłem, Wolter”.
Wiele podróżował.
Pod koniec życia wrócił do Paryża, gdzie triumfalnie go powitano.
Podczas rewolucji francuskiej jego prochy przeniesiono uroczyście do paryskiego Panteonu.
Założenia jego filozofii to:
- podstawą moralności jest prawo naturalne (w myśl zasady „Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe”),
- nietolerancja jest sprzeczna z wiarą chrześcijańską i naturalnym prawem,
- fanatyzm jest złem, prowadzi do nienawiści, jest przyczyna społecznego zamętu.
Tworzył satyry, powieści, dramaty oraz „Listy”. Stworzył m. in.:
- „Kandyda”,
- „Traktat o tolerancji”.