Każda wypowiedź jest świadomym aktem woli mówiącego, dowodem jego inteligencji, wewnętrznego stosunku do poruszanej kwestii.
Wymaga:
- refleksyjnego myślenia, od problemu do przypuszczeń z niego wynikających, konfrontacji ich z rzeczywistością i płynących z tej konfrontacji wniosków i refleksji,
- wyobraźni, czyli myślenia obrazowego, o silnym zabarwieniu uczuciowym, wiązania w łańcuch przyczynowo-skutkowy przypuszczeń i wniosków w dążeniu do prawdy przekazywanej odbiorcy.
Za dobrą, stylistycznie poprawna wypowiedź uważana jest taka, która zachowuje zgodność rozumowania z logicznym tokiem wypowiedzi, właściwy szyk wyrazów i zawiera:
- precyzyjny tok rozumowania,
- jasny, zrozumiały styl,
- właściwy dobór słownictwa, odpowiednie wyrazy oddające przekazywaną treść, unikanie homonimów (wyrazów podobnie brzmiących o różnym znaczeniu), w bliskim sąsiedztwie, archaizmów (wyrazów starych, które zmieniły znaczenie lub w ogóle nie funkcjonują w języku codziennym) i neologizmów (wyrazów nowych, nieznanych),
- właściwą składnię, bez długich, zawiłych zdań i wielu wtrąceń,
- styl obrazowy, żywy i barwny poprzez wprowadzenie dialogów, mowy zależnej, niezależnej i pozornie zależnej, wprowadzenie różnego rodzaju zdań.
Zgodność języka z obowiązującymi normami warto sprawdzać, korzystając ze słowników.