W każdej dłuższej wypowiedzi (mówionej czy pisanej) wyodrębnia się jednostki językowego powiadomienia. Wyróżniamy je za pomocą:
- pauz,
- zmian intonacji głosu,
- kropek,
- znaków zapytania,
- wykrzykników.
Zdanie składa się najczęściej z kilku wyrazów powiązanych ze sobą treściowo (logicznie) i gramatycznie, bowiem tylko taki zespół wyrazów ma wartość komunikacyjną. Nie utworzy się zdania z wyrazów przypadkowo dobranych.
Podstawowym członem konstrukcyjnym zdania jest czasownik w formie osobowej, za pomocą którego orzekamy o czynności, stanie lub właściwości kogoś lub czegoś, np.
- Mama gotuje obiad.
- Tata czyta gazetę.
- Kwiaty już zakwitły.
Czasownik w formie osobowej pełni w zdaniu funkcję orzeczenia, zależnego gramatycznie od podmiotu, np.
- Chłopiec malował.
- Dziewczynka malowała.
- Dziecko malowało.
Niekiedy sam czasownik tworzy zdanie, a jego forma informuje o wykonawcy (podmiot domyślny) np.
- Maluję.
- Zaśpiewał.
- Zrobiły.